Lavas – zaden van een geurige, eeuwenoude kruiden- en medicinale plant.

🌿 Lavas – zaden van een geurige, eeuwenoude kruiden- en medicinale plant.

📜 Lavas (Levisticum officinale) is een van de oudste kruiden- en medicinale planten in de Europese cultuur en geschiedenis, al bekend sinds de tijd van het Oude Rome. In de oudheid werden van lavas “liefdeselixers” gemaakt, en de Engelse naam lovage wordt vaak verbonden met het woord love – liefde.
In de middeleeuwen was lavas een van de populairste planten in kloostertuinen, en monniken verspreidden het door heel Europa. Lavas is sterk, groeit snel en is geschikt voor elke tuin. Men geloofde ook dat de plant huis en familie beschermde tegen negatieve invloeden, waardoor ze vaak werd geplant bij ingangen, deuren en poorten van oude huizen.

✨ Kenmerken van lavas

– Pittige geur, vergelijkbaar met selderij
– Snelgroeiende, meerjarige plant
– Zeer winterhard
– Alle plantendelen zijn bruikbaar – bladeren, stelen, wortels en zaden
– Werkt insectenwerend en trekt bestuivers aan, wat de tuin ecologischer maakt
– Het aroma blijft behouden, zelfs na drogen, zodat lavas het hele jaar door gebruikt kan worden

🌱 Lavas kweken in de tuin

Lavas groeit het beste in vruchtbare, voedzame, vochtige maar goed doorlatende grond.
Kan zowel in de volle zon als in halfschaduw worden gekweekt.
Als meerjarige plant vormt lavas in het eerste jaar een sterk wortelstelsel; in de jaren daarna groeit het uit tot een grote, decoratieve pollen.
In de herfst sterft het bovengrondse deel af. In het voorjaar loopt de plant opnieuw uit, zonder winterbescherming.

🌡️ Temperatuur

– Kieming: +15–20 °C
– Optimale groei: +16–25 °C
– Winterhardheid: tot –30 °C met een sneeuwlaag

🌾 Zaaien

Lavaszaden kiemen in het licht – ze mogen niet worden bedekt met een dikke laag aarde.
Zaaien binnenshuis: maart–april (kieming 2–4 weken), maar een kouperiode is noodzakelijk. Gezaaide zaden kunnen enkele weken in de koelkast, op het balkon of in de kas worden geplaatst.
Zaaien in de tuin: vroege lente of late herfst (natuurlijke stratificatie)
Wanneer de zaden zijn gekiemd en de plantjes 2–3 echte bladeren hebben, moeten ze worden verspeend en later uitgeplant met 60–80 cm afstand.

🌍 Noord-Europa vs. Zuid-Europa – verschillen in teelt

❄️ Noord-Europa (Letland, Litouwen, Estland, Finland, Zweden, Noorwegen)
– Lavas wordt in mei op de definitieve plek geplant, na de laatste nachtvorst
– Groeit goed in zon of halfschaduw
– In het eerste jaar is regelmatige bewatering nodig voor een sterke wortelontwikkeling
– Zeer winterhard, geen bescherming nodig

☀️ Zuid-Europa (Italië, Spanje, Balkanlanden, Zuid-Frankrijk)
– Kan al begin april worden uitgeplant
– Tijdens hete zomers is bewatering en mulchen noodzakelijk; mulch beschermt de wortels tegen oververhitting
– Ideale omstandigheden: ochtendzon + middagsschaduw

⚠️ Veelgemaakte fouten bij het kweken van lavas

Bij het zaaien:

1. Te diep zaaien → zaden kiemen niet en rotten

2. Te lage temperatuur (onder +15 °C) → trage kieming

3. Te weinig licht → slungelige, zwakke plantjes

4. Overbewatering → zaden gaan schimmelen

Tijdens de teelt:
– Zware, kleiachtige, natte grond
– Uitplanten op hete, droge plekken zonder mulch
– Te intensief oogsten van bladeren in het eerste jaar

🍲 Gebruik van lavas in de keuken

Lavas is een aromatisch, verwarmend kruid met een unieke smaak die elk gerecht verrijkt en de spijsvertering verbetert. Het wordt gebruikt in:
– soepen en bouillons
– vlees- en visgerechten (bevordert de vertering, daarom wordt lavas vaak toegevoegd aan marinades voor BBQ, grillgerechten en andere zware maaltijden zodat de maag ze beter verdraagt)
– aardappelgerechten
– sauzen en marinades

Alle plantendelen worden gebruikt – bladeren, stelen, wortels (voor de bloei) en zaden.
De bladeren kunnen worden gedroogd, ingevroren of vers gebruikt.
In de tuin is lavas een waardevolle helper: zijn geur verjaagt schadelijke insecten en de bloemen trekken bestuivers aan. De etherische oliën worden gebruikt in parfums, zeep en likeuren.

💚 Geneeskrachtige eigenschappen (traditionele volksgeneeskunde)

In de volksgeneeskunde wordt lavas gebruikt voor:
– het verbeteren van de spijsvertering, vooral bij een gevoel van zwaarte in de maag
– vochtafdrijvende en galstimulerende werking
– het verminderen van krampen
– het stabiliseren en versterken van de hartfunctie
– het verlichten van symptomen van migraine en reuma
– wondverzorging en verbetering van de huidconditie (maskers en kompressen)
– het versterken van het haar door spoelen met warme lavasinfusie

✍️ Auteur: Heart Garden Studio
📦 Zaadverpakking: 10 st.